Johannes Aberson
Ook gaat hij aan het werk voor de talrijke steenfabrieken langs de IJssel. In Olst alleen al waren er vijf. De inventieve smid bedenkt een nieuw type kleimolen om klei te mengen en in vormen te kneden: De Abersonpers.
Tweepers-Steenvormmachine met Exentrieke beweging. Type D. Productie 70000 stenen normaal formaat per 10-urigen werkdag.
In navolging van het succes van de pers ging Johannes Aberson zich verder specialiseren in de mechanisatie van de baksteenproductie. Een gouden greep: In 1886 had hij 13 mensen in dienst. In 1901 waren dit er al 41. De Firma Aberson groeide in enkele decennia uit tot een van de meest toonaangevende machinefabrieken voor de baksteenindustrie.
Aardig detail: In de Steenfabriek Vogelensangh in Deest worden nog steeds bakstenen gemaakt met behulp van een Abersonpers uit het begin van de vorige eeuw. Onverwoestbaar dus!!
Na de Tweede Wereldoorlog verdwenen de baksteenfabrieken snel uit Nederland. Waren er in 1950 nog drie steenfabrieken in Olst, Fortmond, ‘t Haasje en Hengforden, nu zijn er in heel Nederland nog slechts 29 fabrieken actief. Toch heeft de Firma Aberson het uiteindelijk tot 1986 volgehouden…
Een luchtfoto uit 1951: Direct naast de fabriek, in het groen, ligt de villa. Rechts op de achtergrond de Havezathe Averbergen.
De schoorsteen van de Abersonfabriek achter Villa Aberson. Het raam is van de kamer van het inwonende dienstmeisje.
Een doorstart mocht niet baten. In 1996 kwam aan de roemrijke geschiedenis van de Abersonfabriek een einde.
Het bedrijf werd overgenomen door de firma De Boer, destijds gevestigd in Nijmegen, sinds 2011 in Wijchen. De vestiging in Olst werd afgestoten.
Het personeel werd destijds (op papier) overgenomen door Daanen Boxmeer, een dochteronderneming van De Boer holding. (Terwijl we dit schrijven, oktober 2019, zijn er van de firma Aberson nog twee personen werkzaam bij De Boer.
Overigens, pas 1 januari 2012 is de naam Aberson definitief als handelsnaam verdwenen.
Klik op de afbeelding om door de catalogus uit 1900 te bladeren.
Via mail ontvingen we trouwens nog een aardige anekdote over de teloorgang van de fabriek:
In de UK is overigens ook nog een aantal machines van Aberson in gebruik. Op onderstaand filmpje kun je een Abersonpers in bedrijf zien bij de vestiging Smeed Dean, ten zuiden van Londen, van Wienerberger AG.